Frankrijk en hoofddoeken.

Frankrijk maakt zich op voor een nieuwe ronde in het debat over de hoofddoek. Aanleiding dit keer is een voorstel om de islamitische hoofdbedekking op de universiteit te verbieden.

Het openbaar onderwijs in Frankrijk kent een dergelijk verbod al sinds 2004, zonder dat dit problemen geeft. Maar dat is niet genoeg als het aan de Haut Conseil à l'intégration (Hoge Raad voor de integratie) ligt. Volgens dit adviesorgaan rukt de hoofddoek op in de collegezaal. Ook zouden er steeds meer problemen zijn met studenten die een gebeds- of verenigingsruimte opeisen, delen van de leerstof afwijzen of voor een mondeling examen contact weigeren met personen van een andere sekse.

De docenten in Nantes beriepen zich op het principe van de laïcité, de Franse versie van de scheiding tussen kerk en staat die in 1905 in de wet werd vastgelegd. Alleen betreft de levensbeschouwelijke neutraliteit van de staat de ambtenaren die een dienst verlenen, niet de afnemers van die diensten. De enige uitzondering op die regel vormen minderjarigen.

In de Franse traditie is het onderwijs aan kinderen in de leerplichtige leeftijd  “een ruimte voor opleiding en vorming van het geweten”. De staat rekent het tot zijn taak kinderen te beschermen tegen politieke of religieuze invloeden die de vorming van een eigen geweten kunnen verstoren.

Volgens een enquête dat de krant Le Figaro onlangs publiceerde, is de publieke opinie bereid verder te gaan. Acht op de tien Fransen zouden vinden dat je een hoofddoekverbod ook aan volwassen studentes kunt opleggen. De universiteiten lijken daar niet voor te voelen. De voorzitter van de vereniging van universiteiten CPU, Jean-Loup Salzmann, is tegen. Hij noemt de integratieraad zelfs een 'autistisch gezelschap'. Volgens Salzmann, die veelvuldig contact had met de raad, is er helemaal geen sprake van toenemende spanningen of conflicten met vrome moslims.

Minister Fioraso

Ook de minister voor hoger onderwijs Geneviève Fioraso is daar niets van bekend. 'Geen enkele universiteit heeft mij laten weten dat er problemen zijn met de hoofddoek', zei zij gisteren. 'Het gaat mij er vooral om dat deze vrouwen studeren, want een studie draagt bij aan de emancipatie.'

Teleurgesteld

Minister van binnenlandse zaken Manuel Valls, die neigt naar een strenge uitleg van de laïcité, liet zich voorzichtiger uit. Valls liet weten weten dat hij de voorstellen van de integratieraad serieus neemt.
Islamitische organisaties hebben teleurgesteld gereageerd op het uitbreken van de polemiek. 

Volgens Abdallah Zekri van het Observatoire contre l'islamophobie is een verbod op de universiteit in strijd met de vrijheid van meningsuiting. Dalil Boubakeur, van de gematigde moslimkoepel CFCM, ziet er vooral 'een nieuwe poging tot stigmatisering' van de islam in. 'Er zijn zo langzamerhand wel genoeg wetten.'