3 juli – Anatomische les in het Musée des Ėcorché d’Anatomie in le Neubourg.

Le Neubourg is een kleine gemeente in het departement Eure en ligt vlak bij Evreux. Het dorpje telt een kleine 4.000 inwoners. Waarschijnlijk zouden we nooit van le Neubourg hebben gehoord. Ware het niet dat hier op 3 juli 1995 een museum haar deuren opende. Een wel heel bijzonder museum; Le Musée des Ėcorchés.

Louis Auzoux werd geboren op 7 april 1797 in Saint-Aubin-d’Ėcrosville in Eure. Hij was arts en anatoom. Hij vervaardigde uit papier-maché modellen van het menselijk lichaam, maar ook van dieren, planten en paddenstoelen,.

Was de techniek nieuw? Nee! Rond 1810 gebruikte de Fransman Jean-François Ameline als eerste deze techniek om menselijke modellen te maken. Papier-maché had een aantal voordelen tegenover de modellen uit was die tot dusver werden gebruikt. Papier-maché werd niet zacht bij hogere temperaturen en het vervormde niet bij aanraking. Ook konden modellen van papier-maché als losse onderdelen worden opgebouwd en tijdens demonstraties uit elkaar worden gehaald. Daarnaast was de grondstof makkelijk te bemachtigen en het was goedkoop.

Auzoux startte een fabriekje om zijn modellen te maken. Hij liet zich voor de techniek leiden door de manier waarop poppenmakers in Parijs hun poppen vervaardigden en op het procedé van Ameline, dat hij overigens flink verbeterde.

Vanwege het succes van zijn modellen klaagde Ameline Auzoux aan wegens plagiaat. Een commissie van la Société Médicale d’Ėmulation stelde in 1823 vast dat Ameline weliswaar de eerste was die anatomische modellen van papier-maché had gemaakt, maar Auzoux kreeg de eer betere en nauwkeuriger modellen te maken vanwege zijn perfectionering van de fabricagetechniek.

In 1828 ging Auzoux over tot fabrieksmatige productie en gebruikte hij loden mallen. Al snel werkten er meer dan 50 arbeiders in zijn bedrijf.

De door Auzoux opgerichte fabriek “L’enterprise Auzoux” bestaat nog steeds en vervaardigd nog altijd modellen bestemd voor het onderwijs. Het museum Boerhaave in Leiden beschikt bijvoorbeeld nog over 72 modellen van Auzoux.

Door nieuwe wetenschappelijke ontwikkelingen moeten we vandaag constateren dat de modellen van Auzoux niet allemaal wetenschappelijk correct waren. Maar toch heeft Auzoux voldoende bijgedragen aan de opleiding van artsen en de medische wetenschap. Ik ieder geval reden voor zijn streekgenoten hun bewondering niet onder stoelen of banken te steken en een museum met werken en gereedschappen van Auzoux in te richten.

Het musée des Ėcorché d’Anatomie is gevestigd in het Espace Culturel in Le Neubourg, aan de Avenue de la Libération.