27 april – de toren Chatimoine.

Chatimoine was een toren die gebouwd werd aan de noordwestelijke hoek van de vestigwerken van Caen. Deze vestingwerken waren voor Caen lang een teken van rijkdom. Maar ze slaagde er niet in de stad te beschermen tege aanvallen van buitenaf. De vestingwerken werden voorzien van tal van torens. Chatimoine werd gebouwd tussen 1455 en 1465 door meester metselaar Jehan Erneys. Het was een hoog bouwwerk van ongeveer 30 meter en was verdeeld in vier verdiepingen. Vanaf die tijd leefde Chatimoine een bewogen leven.

Plattegrond van de vestingwerken van Caen

In 1522 werd de bovenste verdieping verwijderd en vervangen door een platform met uitsparingen. Nu bleven er nog drie verdiepingen over.

Op het platform was een ruimte voorzien die plaats bood aan 16 kanonnen, ruim honderd kanonskogels, 31 vaten buskruit en 430 vaten poeder bestemt voor het laden van musketten.

Op de middelste kamer was plaats voor de conciërge en een aantal soldaten.

De laagste verdieping deed dienst als gevangenis.

In de 16^de eeuw begon men de toren te gebruiken om krankzinnigen op te sluiten en bood men plaats aan behoeftigen.

In de 17^de eeuw, waarschijnlijk in 1678 was Chatimoine niet langer in gebruik als onderdeel van het leger. Er wordt een aparte afdeling gecreëerd om bedelaars die de straten onveilig maken in te sluiten.

In de 18^de eeuw wordt de toren gebruikt als bijgebouw van Hotel Dieu. Volgens enkele toenmalige wethouders was de toren geen gevangenis. Het was een plaats die uit de verschillende vestingwerken in de stad was gekozen om te dienen als een asiel en een ziekenhuis voor arme burgers met een gestoorde geest. Op deze plaats zouden zij alle noodzakelijke hulp krijgen die nodig was.

In werkelijkheid was Chatimoine, die door de inwoners van Caen spottend de toren van de dwazen werd genoemd, volstrekt onveilig.

Le Tour Chatimoine

Uit een rapportage uit 1785, na een inspectie welke werd uitgevoerd door een algemeen inspecteur van het Franse ziekenhuiswezen, een officier van de marechaussee en de burgemeester van Caen, bleek: De cellen zijn opgemeten. Door de bouw en de vorm van de toren kon er geen daglicht binnen komen. De gebogen cellen zelf zijn zeven voet diep en zes voet hoog. De mensen die hier verblijven, dienen de hele dag in gebogen houding door te brengen. Omdat de cellen grenzen aan de gracht zijn ze koud en vochtig.

In het ondergrondse deel dat op sommige plaatsen tot een diepte van 25 meter gaat troffen zij een gewelfde kelder aan. Er waren drie smalle uitsparingen waardoor lucht binnen kon komen. Er kon alleen maar met fakkels voor verlichting worden gezorgd. De kelder is zo nat dat ze meerdere keren per jaar volstaat met water. Om die reden is er een vrouw aangesteld die elke 10 dagen de kelder leeg moet pompen.

Het water krioelt van de meest walgelijke dieren en reptielen. In de dikke muren zijn op bepaalde plaatsen vier of vijf holtes aangebracht waar gevangenen geketend aan de muur vastzitten. Deze holtes zijn afgesloten met deuren, die vanwege het vocht nog nauwelijks te openen of te sluiten zijn. In het midden van de deuren is een vierkante opening van ongeveer een voet waardoor hij lucht moet krijgen, zijn eten ontvangt en zijn uitwerpselen af kan geven.

Dit “ziekenhuis” is het meest ongehoorde en barbaarse wat we ooit hebben aanschouwd.

Op 27 april 1785 worden de laatste gevangenen uit de toren Chatimoine gehaald en elders, meer menswaardig ondergebracht. Op 2 april van dat jaar was beslist dat de toren gesloopt moest worden. Op 12 oktober 1785 werd begonnen met de afbraak. Het bouwwerk was echter zo stevig dat de sloop pas op 28 november 1787 was voltooid.

De enig overgebleven toren, de Tour Leroy