ma-deuxieme-vie

Alles over wonen en leven in Frankrijk
Alle informatie overzichtelijk & compleet

Fout getrouwd?

Fout getrouwd?

David (50) jaar woont samen met Marianne als hij 3 jaar geleden te horen krijgt dat hij longkanker heeft en dat zijn kans op herstel klein is. David gaat de behandeling optimistisch in en lange tijd gaat het goed en genieten hij en Marianne volop van elkaar en van het leven.

De woning in Utrecht waarin David en Marianne wonen is eigendom van David. Ook bezit David een prachtige Mas in Zuid Frankrijk die hij exploiteert als Gîtes en Chambres d'hôtes en waar hij en Marianne zelf ook regelmatig verblijven.

Uit een eerdere kortstondige relatie heeft David een zoon, Jesper, nu 30 jaar. Jesper heeft al lang geleden het contact met David verbroken.

Kort geleden heeft David te horen gekregen dat er geen behandeling meer mogelijk is voor hem en de artsen adviseren hem om snel zijn zaken te regelen.

Geschrokken wenden zij zich voor advies tot hun eigen notaris en leggen hun situatie uit. David is heel duidelijk in zijn wensen. Marianne moet zijn enige erfgename worden en zo min mogelijk erfbelasting hoeven te betalen. Maar bovenal is het David grootste wens dat zijn zoon Jesper niets van zijn vermogen krijgt.

De notaris geeft aan dat het geen enkel probleem is om te voldoen aan de wensen van David en raadt hem en Marianne aan om te trouwen in gemeenschap van goederen. Immers, zo vertelt hij, dan zal bij overlijden van David de helft van zijn vermogen belastingvrij naar Marianne gaan. Bovendien heeft Marianne dan een vrijstelling voor de erfbelasting van meer dan € 600.000,00. Daarnaast adviseert de notaris David om een testament op te maken waarbij hij Marianne tot zijn enige erfgename benoemt en Jesper en zijn kinderen onterft. Op deze manier, zo geeft de notaris aan, is David ervan verzekerd dat Marianne alles erft en dat Jesper niets ontvangt van zijn vermogen.

Opgelucht volgen David en Marianne zijn advies op en trouwen zo snel als mogelijk in gemeenschap van goederen.

 

Later leest David op internet dat een Nederlands testament in Frankrijk niet zomaar van toepassing is, zeker niet als er kinderen zijn uit een vorig huwelijk. Hij leest dat kinderen in Frankrijk recht hebben op de eigendom en de langstlevende het moet doen met slechts een vruchtgebruik. Dit is het laatste dat David wil en hij neemt met mij contact op met de vraag of het mogelijk is om te ontkomen aan het Franse erfrecht, zodat de Mas volgens zijn testament gewoon naar Marianne kan gaan.

Samen zetten we de volgende mogelijkheden op een rij:

1. aan de huidige testamenten van David en Marianne kan een clausule worden toegevoegd zodat deze vanaf 17 augustus 2015 door Frankrijk moeten worden toegepast. Immers, dan is de Europese erfrechtverordening van toepassing en moet het testament uitgevoerd worden. De meest eenvoudige en snelste optie, maar gezien de levensverwachting van David geen realistische.

2. vervolgens wordt gekeken of door het oprichten van een SCI met een daaropvolgende overdracht van de Mas aan deze SCI het Franse erfrecht kan worden omzeild. Deze oplossing wordt echter gestuit door recente rechtspraak in Frankrijk waarbij kinderen uit een eerder huwelijk een overdracht van Frans onroerend goed aan een SCI met succes hebben kunnen blokkeren vanwege benadeling van hun positie. Gezien het kostenplaatje dat hangt aan deze oplossing en de relatief grote kans dat de transactie na overlijden van David kan worden geblokkeerd, wordt deze optie opzij gezet.

3. tenslotte nemen we de mogelijkheid door dat David de Mas verkoopt aan Marianne. Marianne heeft immers eigen middelen en desgewenst kan David haar het geld lenen dat zij tekort komt. Hierdoor heeft Marianne voldoende middelen om de koopprijs en de kosten te voldoen op de rekening van de notaris. De geldlening wordt in Nederland vastgelegd en de woning wordt eigendom van Marianne. In de erfenis van David zit vervolgens de som geld die hij heeft gehad van Marianne en deze zal via zijn Nederlandse testament bij Marianne terecht komen. Jesper kan weliswaar zijn legitieme portie opeisen, maar deze krijgt hij pas als Marianne overlijdt en gezien haar jonge leeftijd is er een kans dat het geld er dan niet meer is.

Een mooie oplossing die recht doet aan alle wensen van David en Marianne, zou je denken.

Maar dan komt de titel van dit artikel om de hoek kijken "fout getrouwd". Door in eerste instantie het advies van hun eigen notaris op te volgen en te trouwen in gemeenschap van goederen, wordt in 1 klap de deur dicht gegooid. Immers, door de gemeenschap van goederen zal David altijd eigenaar blijven van de helft van de Mas, ook al is hij overgedragen aan Marianne. Het advies, gegeven door de Nederlandse bril van hun eigen notaris, blijkt in Frankrijk desastreus uit te pakken. Zeker, het advies om te gaan trouwen, is de juiste, echter niet in gemeenschap van goederen, maar op huwelijksvoorwaarden met een koude uitsluiting, zodat David en Marianne ieder hun eigen privévermogen zouden houden, waardoor de Mas wel overgedragen zou kunnen worden aan Marianne.

De enige mogelijkheid voor David is een schadebeperking door zijn Nederlandse testament aan te vullen met een clausule waarbij hij Marianne het vruchtgebruik geeft van de Mas, zodat zij in ieder geval Jesper zijn erfdeel niet hoeft uit te keren. Maar feit blijft dat na overlijden van David Jesper eigenaar zal zijn van de helft van de Mas en Marianne dus altijd zijn medewerking nodig zal hebben voor een verkoop of een verbouwing. Het feit dat zij hem niets hoeft uit te betalen zolang zij leeft is dan een schrale troost.

Inmiddels is David overleden en voor Marianne is het een bittere pil dat de ellende die zij in Frankrijk gaat krijgen voorkomen had kunnen worden door een beter advies.

Auteur: mr. Monique Rombouts, notaris bij Van Gogh notarissen & adviseurs