15 april – Slag bij Formigny.

De Honderdjarige Oorlog was een reeks van kleine en grotere veldslagen gedurende de periode van 1337 tot 1453. De elkaar bestrijdende troepen waren die onder het bevel van het huis Valois en het huis Plantagenet, ook wel het huis Anjou genoemd. De strijd ging om het bezit van de Franse troon. Deze was vacant gekomen door het uitsterven van het huis Capet, de erfgenamen in de eerste lijn van de troon.

Het huis Valois maakte aanspraak op de titel koning van Frankrijk, terwijl de Plantagenets zowel de troon van Frankrijk als die van Engeland opeisten. Zij waren de heersers over Engeland in de 12^de eeuw en waren oorspronkelijk afkomstig uit de Franse delen Anjou en Normandië.

Het conflict duurde 116 jaar. Het werd wel onderbroken door een aantal kortstondige perioden van vrede. De slag bij Formigny was de aanzet tot volledige vrede.

Formigny is een klein plaatsje in Calvados en maakt deel uit van het arrondissement Bayeux. Op 15 april 1450 vond hier een belangrijke veldslag plaats. Een Engels leger van ca. 4.000 man onder aanvoering van Thomas Kyriel vertrok in 1449 uit Engeland. Het leger werd opgewacht door 5.000 Franse soldaten onder aanvoering van Arthur III van Bretagne. Deze had zijn sporen in diverse oorlogen al verdiend. Bij de slag bij Azincourt in 1415 werd hij krijgsgevangen genomen en verblijf hij vijf jaar in gevangenschap in Engeland. Hij vocht aan de zijde van Jeanne d’Arc en had het bevel over het Franse leger dat in 1429 de Engelsen versloeg in Beaugency en Patay.

Aan Engelse kant sneuvelden in de slag bij Formigny 2500 man of werden zwaar gewond. 900 Engelsen werden gevangen genomen. Aan Franse zijde verloor het leger slechts 300 man.

De Engelse troepen bestonden voor ¾ uit boogschutters. Arthur kwam met, een voor die tijd vrij nieuw wapen aan het front. Hij zette kanonnen in. Ondanks dat was deze inzet niet het directe gevolg van de overwinning. Arthur ging over tot een flankaanval met de Bretonse cavalerie. Dit was de genadeklap.

Arthur III van Bretagne

Door deze zege werden de Plantagnets uit Frankrijk verdreven (behalve uit Calais). Wel had de oorlog het huis Valois nagenoeg geruïneerd. De Plantagnets hadden zichzelf schaamteloos verrijkt door plundering. Frankrijk had enorm geleden onder de oorlog die voornamelijk op Frans gebied werd uitgevochten. Het aantal inwoners van het land was nagenoeg gehalveerd.

Maar Frankrijk kon zich weer herstellen onder een eigen bewind.